نگاه به نامحرم (قرآن)
نگاه به معناى نظر و ديد است.
در این مقاله آیات مربوط به نگاه به نامحرم معرفی می‌شوند.
مردان
مؤمن، موظف به پرهيز از نگاه پى‌گير به
نامحرم:
قُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ يَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِكَ أَزْكى لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِما يَصْنَعُونَ .
«غض» به معناى كاستن از نگاه و صوت است.
بر اساس روايت
امام محمّد باقر علیه‌السلام آيه «قل للمؤمنين ...» مربوط به مردى بوده كه به زن نامحرم نگاه كرد و صورتش بر اثر توجّه زياد به وى به
شیشه و يا
استخوان در
دیوار اصابت كرد و خون‌آلود شد.
زنان مؤمن، موظف به پرهيز از نگاه پى‌گير به مردان نامحرم:
وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَ ....
علم به
خبیر بودن خدا، زمينه اجتناب از نگاههاى غرض‌آلود به نامحرم:
۱. قُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ ... إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِما يَصْنَعُونَ.
۲. يَعْلَمُ خائِنَةَ الْأَعْيُنِ وَ ما تُخْفِي الصُّدُورُ.
پرهيز از نگاه به نامحرم، زمينه‌ساز
طهارت و
پاکی:
قُلْ لِلْمُؤْمِنِينَ يَغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ ... ذلِكَ أَزْكى لَهُمْ ....
از نظر فقهی نگاه با قصد تلذذ و ریبه جایز نیست مگر بین زن و شوهر و مالک و مملوکه.
در حال تخلی - مانند سایر حالات - پوشاندن عورت از
ناظر محترم؛ چه مرد باشد یا زن، حتی
دیوانه و طفلی که ممیّزند، واجب است. چنان که نگاه‌کردن به عورت دیگری هرچند که دیوانه یا طفل ممیّز باشد
حرام است. اما پوشاندن عورت از فرد غیر ممیّز واجب نیست همان‌طور که نگاه‌کردن به عورت طفل غیر ممیّز جایز است. چنان که نگاه‌کردن زن و شوهر و نگاه‌کردن مالک و مملوکه به عورت یکدیگر جایز است، اما نگاه‌کردن مالکه و مملوک او به عورت یکدیگر، بلکه بنابر اظهر به سایر اعضای بدن یکدیگر هم جایز نیست. و در اینجا منظور از عورت در مورد زن «قبل» و «دبر» است و در مرد «قبل» و «دبر» و «بیضتین» می‌باشد. و کفل و ران‌ها و حتی عانه و عجان از عورت حساب نمی‌شود؛ هرچند احتیاط (مستحب) این است که از نگاه‌کردن و در معرض نگاه دیگران قرار دادن مویی که در اطراف عورت می‌روید اجتناب شود و پوشاندن ناف و زانو و مابین آن‌ها مستحب است.
برای هر یک از زوج و زوجه جایز است که به بدن دیگری - ظاهر و باطن آن - حتی به عورت نگاه کنند. و همچنین مس هر کدام از آن‌ها - با هر عضو او به هر عضو آن دیگری، با
تلذذ و بدون تلذذ - جایز است.
نگاه‌کردن به عورت طفل غیر ممیّز جایز است.
اشکالی نیست که غیر ممیّز - چه پسر و چه دختر - از احکام نگاه‌کردن و لمس نمودن بدون شهوت خارج است، نه با شهوت با فرض برانگیخته شدن آن.
۱- نگاه‌کردن به عورت دیگری هرچند که دیوانه یا طفل
ممیّز باشد حرام است.
۲- نگاه‌کردن مالکه و مملوک او به عورت یکدیگر، بلکه بنابر اظهر به سایر اعضای بدن یکدیگر هم جایز نیست. و در اینجا منظور از عورت در مورد زن «قبل» و «دبر» است و در مرد «قبل» و «دبر» و «بیضتین» می‌باشد. و کفل و ران‌ها و حتی عانه و عجان از عورت حساب نمی‌شود؛ هرچند
احتیاط (مستحب) این است که از نگاه‌کردن و در معرض نگاه دیگران قرار دادن مویی که در اطراف عورت می‌روید اجتناب شود و پوشاندن ناف و زانو و مابین آن‌ها مستحب است.
۳- نگاه‌کردن
مرد به مثل خودش (مرد) به‌غیراز عورت، مادامی‌که با تلذذ نباشد جایز است چه منظور الیه (کسی که موردنظر واقع می‌شود) پیر باشد یا جوان، خوش‌صورت باشد یا زشت.
کما این‌که «برای مرد جایز است که به بدن محارمش غیر از عورت درصورتی‌که با تلذذ و
ریبه نباشد نگاه کند. و مقصود از
محارم زنانی هستند که ازدواج با آن‌ها از جهت نسب یا شیر خوردن یا مصاهره، حرام است. و برای آن‌ها هم جایز است که به‌غیراز عورت، به بدن او بدون تلذذ و ریبه نگاه کنند.»
۴- نگاه‌کردن مرد به‌غیراز صورت و دست‌ها تا مچ
زن بیگانه، از مویش و بقیه بدن او بدون اشکال جایز نیست؛ چه در آن تلذذ و ریبه باشد یا نه. و همچنین است صورت و دست‌ها درصورتی‌که با تلذّذ و ریبه باشد.
۵- نگاه‌کردن زن به مرد بیگانه جایز نیست همان گونه که نگاه مرد به زن بیگانه جایز نمی‌باشد و اقرب آن است که صورت و دست‌ها تا مچ، استثنا می‌باشد.
۶- در جواز نگاه‌کردن زن به‌غیراز عورت، از مثل خودش (زن) اشکالی نیست و اما نگاه‌کردن به
عورت او حرام است مثل مرد.
۷- نگاه‌کردن به عورت دیگری از پشت
شیشه، بلکه در آینه و آب زلال هم جایز نیست.»
